Вовед

Детален опис на сегашните сознанија на предметот на истражувањето

Последните децении во Република Македонија се јавува тенденција на мобилност на младите категории на населението во насока на мигрирање во два правци: Од помалите градови на државата кон главниот град Скопје и миграција надвор од државата. Ова можеби е и главниот проблем кој предизвикува демографска депопулација и нерамномерен регионален развој. Притоа главните претпоставки од кои се тргнува е дека постои тенденција за мобилност на овие категории, која е детерминирана од карактерот на формалното образование и образовните политики, но и од визиите на младите во однос за тоа каде се гледаат во перспектива. Мотивите подеднакво зависат од матријално- економските потенцијали и регионалните политики, но и од културолошките карактеристики поврзани со глобализацијата и новите потреби и приоритети на иднината.

Последните тенденции на модерното и постмодерното општество, ги интегрираат дискурзивните форми на индивидуалната природа на перцепциите, кои заедно со индустријализацијата, урбанизацијата и глобализацијата, во последните триесет години ја создаваат комплексноста на демографските потенцијали и реалните можности адаптирани на визиите на младите. Доколку во доцните седумдесетти и осумдесеттите години, главната мобилност на населението беше детерминирана од образованието и професионалната ориентација во насока село-град, дотолку по крајот на деведесеттите години на дваесеттиот век, мобилноста се повеќе се одвива во два правци: од помалите градови кон главниот град (административно, образовно и економските центри) и исселување надвор од државата, најчесто во правец на Западно-европските држави, САД или Канада, каде повторно примарни се економските и образовните фактори. Ова не значи дека и во минатото не постоел ваков тип на мобилност на населението, но она што денес е карактеристика, а поради демографската депопулација, ова се повеќе значи загрозување на основните економски и егсистенцијални потенцијали на цели региони во Р. Македонија.

Предложени истражувања

1. Цели на истражувањето

Основниот предмет на истражувањето се фокусира на целната група млади, средношколци и студенти и корелативниот однос помеѓу образовната мотивација и можноста за миграција на младите во Република Македонија и надвор од Република Македонија. Оттука истражувањето се фокусира на мотивацијата на средношколците за запишување во високообразовните институции во РМ, но и мотивацијата на студентите за породолжување на нивното образование во рамките на универзитетите во коишто веќе студираат и користењето на можноста за студентска мобилност. Ова истражување ги има следните цели:

• Да се утврдат факторите на мотивација на младите средношколци за избор на соодветна високо образовна институција како следен чекор на образование

• Да се утврдат мотивите за миграција на младите средношколци и студенти во РМ и надвор од државата

• Да се утврди корелативниот однос на образовната мотивација со можноста за мигрирањето на младите

• Да се направи проекција во однос на посочените региони кои се предмет на истражување на потенцијалните средношколци кои би го продолжиле своето образование, областа во која би студирале и универзитетот

• Да се изведат соодветни препораки со цел намалување  на  миграцијата на младите од регионите кои се предмет на истражувањето

• Да се изведат соодветни препораки за генерирање на стратегии на високообразовните институции со цел за соодветно инволвирање на потенцијалните студенти во рамките на наставните програми

1. Хипотези

Општа хипотеза

Образовната мотивација кај младите е еден од клучните фактори кои влијае за демографска мобилност .

Посебни хипотези

• Структурата и поставеноста на образовниот систем влијае врз можноста за миграција на младите

• Социо-економските услови во државата влијаат врз можноста за миграција на младите

• Социо-демографските карактеристики на населението се фактор за избор на образование и можност за миграција на младите

• Традиционалните вредности поврзани со миграцијата директно влијаат врз можноста и мотивацијата на младите за нивно мигрирање во рамките на РМ и надвор од државата.

Поединечни хипотези

• Социо-економските карактеристики (возраст, пол, етничка и религиска припадност, социјален статус и сл.) влијаат врз образовната мотивација намладите и можноста за нивна миграција

• Нормативната рамка во делот на образованието е еден од факторите кој влијае на мотивацијата на младите за обрзование и нивна миграција

• Доколку младите потекнуваат од семејства со високо образовни родители поголема е можноста тие да го продолжат образованието

• Дисперзијата на високо образовни институции универзитети и факултети, ја намалува можноста за миграција на младите

• Образовните политики на високо образовните инситутции влијаат врз можноста на младите да го продолжат своето образование

• Доколку младите потекнуваат од семејства во кои веќе е присутна миграција, поголема е можноста и тие да мигрираат во друг град или друга држава

• Етничките и демографските карактеристики влијаат врз можноста на младите да го продолжат своето образование и да мигрираат

• Територијалната организација и структурната поставеност на Општините влијае врз образовната мотивација на младите и  нивната можност за иселување

• Нерамномерната распределба на индустриските капацитети и нивото на нивна соработка со високо образовни институции влијае врз можноста младите да мигрираат

1. Методи

Во рамките на истражувањето се користат квалитативни и квантитативни методи со мултифакторијална анализа и користење на математички вредности за прикажување на различните фактори на влијание при процесот на носење на одлуки кај Единиците на локалната самоуправа во Источниот плански регион на Република Македонија.

Преку квалитативна анализа на соодветната законска регулатива, во која се вклучени Законот за финансирање на единиците на локалната самоуправа, Закон за локална самоуправа, Закон за меѓуопштинска соработка (Службен весник на РМ 79/2009), Закон за рамномерен регионален развој (Службен весник на РМ 63/2007), Закон за државни службеници, Закон за јавна администрација и сл., се утврдуваат надлежностите и можностите на Единиците на локална самоуправа да донесуваат одлуки.

Анализа на капацитетите на Единиците на локалната самоуправа, преку спроведување на полуструктурирани интервјуа со вработените во локалната администрација и членовите на локалните тела (градоначалници и членови на општинските совети). Ваквото истражување ќе се однесува на три општини од Источниот плански регион. Притоа ќе бидат опфатени општините Штип, Виница и Чешиново- Облешево.

Студија на случај (Case Study), анализа на процесот на носење одлуки во трите предвидени општини  (Штип, Виница и Чешиново- Облешево). Притоа, ќе се разгледува дали при донесувањето на овие одлуки е консултирана јавноста што ќе овозможи се лоцираат факторите на влијание.

Спроведување на полуструктурирани интервјуа со претставници на НВО во трите општини кои се предмет на анализа.

Спроведување на два анкетни прашалници. Во првиот ќе бидат опфатени граѓаните од Единиците на локалната самоуправа во Источно планскиот регион, а во вториот вработените во локалната администрација на Единиците на локалната самоуправа на целиот Источно плански регион.

Во истражувањето ќе се користи квалитативна анализа (анализа на интервју и анализа на документи) и квантитативна анализа на податоци (статистички податоци, анализа на анкетни прашалници).

Во истражувањето ќе се користи мултиваријациона анализа со цел да се даде опис на големиот број променливи кои ќе бидат дефинирани во истражувањето.

При обработката на податоците преку пондерација и факторијална анализа на различните фактори на влијание во процесот на носење на одлуки, на истите ќе им се дадат математички вредности, со што ќе биде произведен генерален модел.

1. Временска рамка на истражувањето

Истражување е предвидено да трае две години, со следната предвидена динамика:

Прва истражувачка година

а) Прво тромесечје (Организација и координација на тимот, со распределба на должностите. Методолошка подготовка на полуструктурираните интервјуа и анкетните прашалници и обезбедување на соодветната законска регулатива). 

б) Второ тромесечје (Спроведување на предвидените интервјуа во трите предвидени општини. Спроведување на анкетните прашалници во Единиците на локалната самоуправа на Источно планскиот регион).

в) Трето тромесечје (Компаративна анализа на законската регулатива и детерминирање на соодветните административни капацитети на Единиците на локалната самоуправа. Проучување на случај (Case study) на процесот на донесување на одлуки во трите предвидени општини кои се предмет на истражување. Статистичка обработка на податоците од анкетните прашалници).

г) Четврто тромесечје (Утврдување на застапеноста на различните фактори при процесот на носење на одлуки). Преку мултифакторијална анализа, давање на математичка вредност на различните фактори на влијание и детерминирање на степенот на транспарентност при носењето на одлуки).

Втора истражувачка година

а) Прво тримесечје Сумарна анализа на податоците добиени од истражувањето, компарација на резултатите со најновите теоретски сознанија. Продуцирање на генерален модел (генерализација) и создавање на соодветна теоретска рамка во која резултатите можат да се вклопат.

в) Второ тримесечје Подготовка на сумарниот извештај од истражувањето. Подготовка на публикација.

г) Втора половина од годината Презентација на проектот на домашни и меѓународни конференции. Организирање на презентација на публикацијата во Р. Македонија.