Дома / ВЛИЈАНИЕТО НА СОЦИЈАЛНИТЕ ДЕТЕРМИНАНТИ ВРЗ ПЕРИНАТАЛНИОТ ИСХОД НА... /

Извештај за Проект финансиран од Универзитет „Гоце Делчев“ -Штип, Факултет за медицински науки

НАСЛОВ НА ПРОЕКТОТ:  „Влијанието на социјалните детерминанти врз перинаталниот исход на новородените деца“

 

ГЛАВЕН ИСТРАЖУВАЧ: Проф д-р Елизабета Зисовска

ТРАЕЊЕ НА ПРОЕКТОТ:                             Од:  01.11.2017                      До:  01.11.2018

1. УЧЕСНИЦИ ВО РЕАЛИЗАЦИЈАТА НА ПРОЕКТОТ

  а) Главен истражувач: Проф д-р Елизабета Зисовска, Универзитетска клиника за гинекологија и акушерство, Скопје.

 б) Соработници – истражувачи: д-р Вишна Гацова, Др Катерина Џатева, Дритан Даути, Гоце Калцев, Симон Бешлиев (студенти на прв и втор циклус на студии)

2. ПОСТИГНАТИ РЕЗУЛТАТИ

Во тек на истражувачкиот период, беа спроведени следните активности:

  1. Направена систематска анализа на објавените податоци и трудови (desk review) на тема Социјални детерминанти и перинатално здравје. Потоа, се спроведе системски преглед на достапната документација за мртвородедни и новородени со лош исход во Република Македонија, постоечките прописи и начин на регистрација, Стратегијата за безбедно мајчинство и други релевантни документи. Во тек на периодот за изработка на системската анализа, се направи детален преглед на 38 цели трудови и студии во светот (комбинирано, развиените земји, земји во развој и неразвиени земји) кои беа соодветни на опсегот и областа од инетерс во нашиот Проект. Прашањата поставени во системската анализа беа следните:
  • -Во која средина е работена студијата/извештајот
  • -Кои детерминанти се обработуваат
  • -Кој модел е применет
  • -Кои се резултатите
  • -Какви се заклучоците
  • -Кои се препораките
  • -Други информации од интерес

Во анализата се наиде на податоци за силната поврзаност (висок степен) на корелација на поголем број на социлајни детерминанти со здравјето воопшто, а посебно со перинаталното здравје на мајката и детето. Податоците добиени од оваа системска анализа че се користат како споредбени за резултатите добиени во нашата студија, со приказ на интерпретацијата на социјалните детерминанти.

 

  1. Се спроведе истражување во поголемите породилишта (Скопје, Штип, Тетово, Битола, Прилеп, Велес) со детална анализа на морбидитетните и морталитетните показатели. Во тек на истражувањето се направи и статистичка анализа за поврзаноста на социјалните детерминанти со исходот на бременоста. Како несакани исходи беа прематуритет, мали новородени за гестациската возраст, новородени со амла родилна тежина-под 2500 грама, смртност). Се користеа детерминантите предложени од Светската здравствена организација (пол, возраст, образование, вработеност, рурална/урбана средина на живеење, социо-економска состојба, достапност до вода, струја, компјутер, интернет, животни навики, начин на исхрана, достапност и пристапност до здравствена заштита), број на антенатални прегледи и детектирани ризици. Регистрацијата се спроведе согласно изработен семиквантитативен сгруктуриран прашалник, валидиран од Светската здравствена организација (користен во Институтот за медицина во Велика Британија). Од добиените резултати е објавен еден труд, вториот е во фаза на објавување (профатен за објавување после помината рецензија), и третиот труд е во изработка, со дел од резултатите кои ќе се презентираат на Конференцијата закажана на 27.10.2018 година во Штип во просториите на Универзитетот „Гоце Делчев“-Штип.

 

  1. Се спроведоа неколку дискусии во фокус групи на родилки за нивната перцепција за антенаталната здравствена заштита, достапноста на квалитетна здравствена заштита, препознавањето на знаците на болест кај бремената, родилката и нејзиното новородено дете. Се користеа стандардни формулари препорачани од Светската здравствена организација. Добиените квалитативни податоци ќе бидат објавени во стручна публикација.

 Публикации:

  1. Објавен труд: Elizabeta Zisovska, Goce Kalcev, Dritan Dauti, Simon Besliev, Visna Gacova, Katerina Dzateva. The Impact of Social Determinants on Perinatal Outcome. (2018) International Journal of Sciences: Basic and Applied Research (IJSBAR), Vol 41, No 2, pp 132-143

Труд прифатен за објавување после помината двојна слепа рецензија: Зисовска Елизабета. Перинатален исход во контекст на социјалните детерминанти на здравјето. Архиви на јавното здравје (со меѓународен уредувачки одбор), во октомвриското издание на списанието

Активност во тек, а финансирана од средствата одобрени за Проектот:

Во тек е припрема на Научна конференција на тема „Социјалните детерминанти и здравјето на населението“ која ќе се одржи на 27.10.2018 година. На конференцијата јавно ќе се презентираат резултатите од научно-истражувачкиот Проект, со можност за дискусија и донесување на одредени препораки. Одлуката на ННС за одржување на Конференцијата е со број 2002-178/10 од 02.07.2018 година. На Конференцијата покрај учесници од земјата од различни клинички области и јавноздравствени институции, свое учество пријавија Проф д-р Саша Живиќ, педијатар, од Факултетот за медицински науки во Ниш и д-р Едуард Туше, консултант на Светската здравствена организација, во моментот консултант во Македонија за подобрување на перинаталната здравствена заштита.

 

Во фаза на рецензија е трудот: The relationship between socioeconomic factors and perinatal outcome of term and near-term newborns од страна на рецензенти на списание на Индиската академија на педијатрите (во соработка со педијатриската академија на Велика Британија)